با گسترش دانش و آگاهی افراد درباره بازار سرمایه و مزایای آن، تعداد سهامداران روز به روز در حال افزایش است. ورود سهامداران جدید به بازار معادل با تزریق سرمایه بسیار زیادی است. یکی از اقدامات مفید در راستای راحتی سهامداران، راه‌اندازی سامانه سجام است.
سجام مخفف عبارت “سامانه جامع ثبت اطلاعات مشتریان” است که جهت تسهیل و تسریع عملیات احراز هویت مشتریان و همچنین مبارزه با پول‌شویی و جرایم مالی راه‌اندازی شده است. با ثبت نام در سجام بورس، افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند از کلیه خدمات بازار سرمایه بهره‌مند شوند.
در قدم نخست شما باید وارد سایت sejam.ir شوید. شماره همراه خود را وارد نمایید تا کد برای شما پیامک شود. پس از واردکردن کد ارسالی شما وضعیت اولیه را پشت سر گذاشتید.
در مرحله بعدی شما لازم است فرم‌های مربوطه را با اطلاعات صحیح پر کنید.
این اطلاعات، در چند دسته هویتی، ارتباطی، سهامداری، شغلی، مالی و اطلاعات حساب بانکی، تقسیم‌بندی می‌شوند.
بعد از تکمیل مراحل ثبت‌نام در سامانه سجام و پذیرفتن تعهدات استعلام اطلاعات هویتی، اطلاعات کدهای سهامداری و اطلاعات حساب بانکی شخص گرفته‌شده و در صورت تائید کد پیگیری برای شخص پیامک می‌شود، در این مرحله شخص راستی آزمایی شده و شروع از قسمت ثبت‌نام اولیه ثبت‌نام را آغاز می‌کنید.
پس از ثبت‌نام در سامانه، یک کد ۱۰ رقمی برای شما پیامک می‌شود که باید با استفاده از آن احراز هویت الکترونیکی را از طریق اپلیکیشن های سیگنال، آپ و کارگزاری آشنا انجام دهید و یا با مراجعه به یکی از شعب منتخب دفاتر الکترونیک دولت یا کارگزاری‌ها، مراحل نهایی را انجام دهید تا ثبت اطلاعات شما در سامانه سجام نهایی گردد و احراز هویت شوید.
در حال حاضر، ثبت نام و احراز هویت در سامانه سجام، شرط اولیه برای دریافت کد بورسی و شروع معاملات در بازار سرمایه است. در صورتی که شما از قبل کد بورسی دارید و فعال در بازار سرمایه هستید، پیشنهاد ما این است که ثبت نام در سجام را به تعویق نیندازید و هر چه سریعتر اطلاعات خود را وارد سامانه کرده و احراز هویت خود را انجام دهید. در حال حاضر، برخی شرکت‌ها سود تقسیمی سالانه خود را از طریق سامانه سجام پرداخت می‌کنند و نیازی به مراجعه حضوری به بانک نیست. بنابراین ثبت نام در سامانه سجام یکی از مزایای بسیار مهم آن است.
در شهر تهران، بیش از ۲۶۰ مرکز احراز هویت وجود دارد. بعد از دریافت کد پیگیری از سامانه سجام، شخص حقیقی با حضور در دفاتر پیشخوان دولت و با همراه داشتن مدارک هویتی، احراز هویت خود را انجام می‌دهد و به عنوان یک سجامی شناخته می‌شود.
۱- وارد سامانه ثبت‌نام در سامانه سجام بورس به آدرس https://profilesejam.csdiran.com بشوید. با ورود به این آدرس به صفحه ذیل هدایت می‌شوید:
۲- حال برای شروع بر روی گزینه ((ثبت‌نام در سجام)) کلیک نمایید. پس از آن شما به صفحه ذیل ارجاع داده می‌شوید:
۳- حال در این صفحه شما می‌بایست شماره تلفن همراه خود را وارد نمایید و پس از آن دکمه ((دریافت تائید کد)) را کلیک نمایید. سپس به این صفحه وارد خواهید شد:
۴- در این صفحه شما بایستی کد تائید ارسال‌شده به شماره تلفن همراه را وارد نموده و در قسمت پایین صفحه کد ملی ۱۰ رقمی را وارد نمایید. همچنین با توجه به اینکه برای خود یا شرکتتان کد می‌گیرید بایستی به ترتیب شخص حقیقی و یا شخص حقوقی را انتخاب نمایید. پس از آن با زدن دکمه تائید به صفحه ذیل ارجاع داده می‌شوید:
۵- در این صفحه چنانچه شما شخصاً اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنید می‌بایست حتماً گزینه اصیل را انتخاب نمایید اما اگر به نمایندگی از فرد یا شرکتی اقدام به افتتاح حساب می‌کنید گزینه دوم را انتخاب کرده و توجه داشته باشید که در مورد دوم حتماً بایستی یک برگه وکالت که از سوی دفترخانه‌های رسمی کشور تائید شده باشد همراه داشته باشید. پس از آن شما ب صفحه زیر هدایت می‌شوید:
۶- شما در این مرحله با انتخاب یکی از درگاه‌های ارائه‌شده مبلغ ۱۰۰ هزار ریال (۱۰ هزار تومان) را واریز نموده و پس از آن به صفحه ذیل خواهید رفت:
۷- در این صفحه بایستی اطلاعات هویتی خود اعم از نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد، جنسیت، نام پدر، شماره شناسنامه و سایر اطلاعات موجود در شناسنامه را وارد نمایید. پس از تکمیل اطلاعات فوق و زدن دکمه تائید، به صفحه ذیل ارجاع داده می‌شوید:
۸- در این صفحه اطلاعات ارتباطی خود اعم از آدرس دقیق پستی به ترتیب خواسته‌شده و همچنین پست الکترونیک (E-mail)، تلفن ثابت (منزل) و تلفن همراه خود را وارد نموده و پس از بررسی عدم وجود خطا در اطلاعات واردشده با زدن دکمه تائید به مرحله بعد می‌روید:
۹- در این مرحله شما بایستی با توجه به اینکه شما می‌خواهید در کدام بازار به فعالیت بپردازید یکی از گزینه‌ها را انتخاب نمایید. بازار بورس و فرابورس که همان بازار اوراق بهادار است و بورس کالا و بورس انرژی نیز از سایر گزینه‌هاست. سرمایه‌گذاران حقیقی عموماً در بورس‌های اوراق بهادار و کالا فعال هستند اما اشخاص حقوقی متناسب با برنامه‌های خودشان ممکن است در بورس انرژی نیز وارد شوند. لازم به ذکر است که برای تکمیل این مرحله، پس از انتخاب نوع بازار، حتماً کد سهامداری خود را نیز وارد نمایید. پس از تکمیل این مرحله وارد مرحله بعدی بشوید.
۱۰- در این قسمت اطلاعات شغلی خود را وارد نمایید. توجه فرمایید که می‌توانید تنها موارد ستاره‌دار را تکمیل نمایید و سایر موارد که درواقع داده‌های اختیاری می‌باشند را رها نمایید. چنانچه خانه‌دار هستید می‌توانید اطلاعات منزل خود را وارد نمایید تا موردی خالی نمانده و بتوانید سایر مراحل را نیز طی نمایید. پس از تکمیل اطلاعات به صفحه اطلاعات مالی ارجاع داده خواهید شد که تصویر آن را در ذیل می‌بینید:
۱۱- در این مرحله نیز تنها اطلاعات ستاره‌دار را پر نمایید و در ضمن حتماً نیاز نیست که به‌حساب و کتاب دقیق بپردازید و محاسبات انجام دهید بلکه صرفاً یک برآورد کلی از آینده معاملات را در نظر گرفته و به سؤالات پاسخ دهید. پس از آن دکمه تائید را زده تا به صفحه اطلاعات حساب بانکی ارجاع داده شوید:
۱۲- در این صفحه می‌بایست شماره‌حسابی که به کارگزاری معرفی می‌کنید تا تمامی مراودات مالی شما با نهادهای بورسی انجام بگیرد، ارائه نمایید؛ بنابراین تمامی اطلاعات اعم از شماره‌حساب و شماره شبای بانکی، نام شعبه و کد شعبه و … را درج نمایید. حتماً تیک حساب پیش‌فرض را بزنید. توجه فرمایید که تمامی مطالبات شما از نهادها و شرکت‌های بورسی مانند سود تقسیمی به‌حساب پیش‌فرض معرفی‌شده از سوی شما واریز خواهد شد.
۱۳- در آخر شما در صفحه تعهدات بایستی متعهد شوید که تمامی اطلاعات را به‌درستی وارد کرده‌اید و در ضمن در صورت هرگونه تغییر در اطلاعات ثبتی، فورا اقدام به ویرایش اطلاعات خود از طریق سامانه سجام بورس sejam.ir نمایید. پس از نهایی شدن این مرحله، تمامی اطلاعات واردشده به‌صورت یکجا برای شما به نمایش داده می شود و شما در آن صفحه مجدداً بررسی می‌کنید که تمامی اطلاعات را صحیح وارد کرده‌اید و به این ترتیب با نهایی کردن اطلاعات ثبت‌نام اولیه شما تکمیل می‌گردد و در این مرحله یک کد ۱۰ رقمی به شماره همراه شما پیامک می‌گردد.
بعد از دریافت کد ۱۰ رقمی می توانید از طریق اپلیکیش های رسمی و معرفی شده در سجام اقدام به احراز هویت الکترونیکی کنید و یا به شعب دولت الکترونیک مراجعه کنید و حضوری احراز هویت شوید تا در اسرع وقت کد بورسی تان را دریافت کنید.
درصورتی‌که کد پیگیری شما پیامک نشود، احتمالاً بخشی از اطلاعات هویتی مهم خود مانند کد ملی یا شماره شناسنامه را اشتباه وارد کرده‌اید. در این صورت با ورود مجدد به سامانه سجام از این لینک می‌توانید وضعیت خود را در مراحل ثبت‌نام ببینید و اطلاعات هویتی را ویرایش کنید.
اگر اطلاعات ثبتی شما نزد یک کارگزار (اعم از آدرس محل سکونت یا شماره‌حساب اعلامی و …) تغییر می‌کرد به‌منظور الزامات سازمان بورس حتماً بایستی موضوع را به تمامی نهادهای بازار سرمایه اعم از صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا کارگزاری اعلام می‌کردید و شاید بابت این موضوع نیاز به مراجعه حضوری و صرف وقت داشتید و این خود موضوعی فرسایشی محسوب می‌شود. درحالی‌که با راه‌اندازی سامانه سجام شما بلافاصله با مراجعه به سایت sejam.ir می‌توانید سریعاً اطلاعات خود را ویرایش نمایید.
هزینه ثبت‌نام آنلاین در سجام ۱۰ هزار تومان است. البته برخی کارگزاری‌ها هزینه ثبت‌نام آنلاین سجام را به هنگام ثبت‌نام در کارگزاری پرداخت می‌کنند. احراز هویت سجام نیز در کارگزاری‌ها رایگان هست ولی اگر به مراکز پیشخوان برای احراز هویت مراجعه کنید، هزینه‌ای بین ۵ تا ۱۰ هزار تومان باید بپردازید.
برای ثبت نام در سامانه سجام مهلتی تعیین نشده و در هر زمان می توانید در این سامانه ثبت نام کنید.
در سایت سجام بر روی گزینه “ورود به سجام” کلیک کنید و وارد سامانه شوید. در صفحه ورود کد پیگیری شما در سامانه نمایش داده می‌شود.
برای انجام احراز هویت کافی است شناسنامه و کارت ملی هوشمند را به همراه داشته باشید.
برای انجام احراز هویت الکترونیکی، حتما لازم است قبلاً در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و احراز هویت نشده باشید. در این صورت وارد بخش استعلام سجام شده و احراز هویت خود را انجام دهید. در صورتی که دارای شرایط فوق هستید، وارد بخش ثبت نام شده، مشخصات موردنیاز را در فرم‌های مربوطه وارد و پس از ارسال تصویر امضاء خود، در نهایت ویدئوی سلفی خود را آپلود کنید و احراز هویت خود را تکمیل کنید.
بله تمامی افراد کد معاملات آنلاین بورس دارند و قبلاً توسط کارگزاری احراز هویت شده‌اند باید یک‌بار دیگر در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و احراز هویت شوند.
۱- اگر پس از نهایی شدن ثبت‌نام اولیه یا نهایی خود نیاز به ویرایش اطلاعات داشتید به دو شیوه می‌توانید اقدام نمایید: اول مراجعه به سایت https://profilesejam.csdiran.com/ و طی کردن مجدد گام‌های اول و دوم، تمامی اطلاعات واردشده از سوی شما نمایش داده خواهد شد و شما می‌توانید تمامی اطلاعاتی را که مدنظر شما است ویرایش نمایید. همچنین می‌توانید با شماره ۶۴۶۱-۰۲۱ تماس گرفته و راهنمایی‌های لازم را دریافت نمایید.
۲- حتماً بایستی کد رهگیری ۱۰ رقمی را تا پایان مراحل ثبت نام نزد خود نگاه دارید. چنانچه به هر دلیلی کد مزبور از دسترس شما خارج شد می‌توانید با طی گردن گام‌های یک و دو در این مقاله به صفحه اطلاعات ثبتی وارد شوید و در قسمت بالای صفحه به کد رهگیری دسترسی پیدا خواهید کرد.
۳- فارغ از نوع فعالیت شما و بدون توجه به اینکه شما در کدام کارگزاری معامله می‌کنید حتماً بایستی در سامانه سجام بورس ثبت‌نام نمایید و شخصاً تا نهایی شدن فرایند ثبت‌نام مراحل را طی نمایید.
۴- چنانچه تا پایان اسفندماه شما به هر دلیلی ثبت‌نام خود را نهایی نکنید و اطلاعیه تمدید فرصت ثبت‌نام از سوی سازمان‌های مربوطه اعلام نگردد ریسک غیرفعال شدن کد سهامداری شما در تمامی کارگزاری‌ها وجود دارد و تا زمانی که ثبت‌نام شما تکمیل نشود حساب شما بلوکه باقی خواهد ماند و اگر شما در این برهه با زیان مواجه شوید مسئولیتی از سوی سازمان پذیرفته نخواهد شد و تمام مسئولیت این موضوع بر عهده شما خواهد بود؛ به همین دلیل حتماً تا پایان اسفندماه ۱۳۹۷ اقدام به نهایی کردن ثبت‌نام خود نمایید و چنانچه شما این مقاله را در سال ۱۳۹۸ به بعد مطالعه می‌کنید مطابق جدول زمانی تعریف‌شده و اعلامی به شما ثبت‌نام خود را نهایی نمایید تا از این بابت مشکلی برای شما پیش نیاید.