چرا ما بیمار می شویم و بدن ما برای جلوگیری از بیماری چه می کند؟ درباره علم پشت ویروس ها، آلرژی ها، واکسن ها، ورزش و بسیاری از تأثیرات دیگر بر سلامت افراد بیشتر بیاموزید.
وقتی بیمار می شوید، قسمتی از بدن یا تمام بدن شما آنطور که باید کار نمی کند. علت بیماری می تواند از درون بدن شما یا از دنیای بیرون باشد. بیماریهایی که از درون شروع میشوند معمولاً در ژنهایی به ارث میرسند که از والدین خود دریافت میکنید، که طرح اصلی را تشکیل میدهند که تعیین میکند بدن شما چگونه رشد و کار کند. رشد یا عملکرد غیر طبیعی سیستم های مختلف بدن علت بسیاری از بیماری های مزمن است.
چیزهایی که در دنیای بیرون وجود دارند نیز می توانند باعث بیماری شوند. سموم موجود در محیط می تواند باعث ایجاد بیماری در افراد شود. عدم مصرف مواد غذایی مناسب با مواد مغذی مهمی که دارند نیز می تواند باعث بیماری شود. اما شایع ترین علت بیماری از دنیای بیرون عوامل عفونی هستند. این عوامل معمولاً موجودات میکروسکوپی هستند (موجودات زنده به قدری کوچک که فقط با کمک میکروسکوپ قابل مشاهده هستند) مانند باکتری ها و ویروس ها که معمولاً به آنها میکروب می گویند.
باکتری ها و ویروس ها و سایر موجودات میکروسکوپی در هوا، آب و خاک که دنیای ما را تشکیل می دهند زندگی می کنند. آنها روی چیزها و افرادی که لمس می کنیم و در غذایی که می خوریم هستند. بسیاری از آنها مفید هستند: باکتری ها برای تهیه پنیر مورد نیاز هستند، برخی از باکتری ها به رشد سبزیجات کمک می کنند و برخی از باکتری ها با تغذیه از گیاهان و حیوانات مرده، محیط را تمیز کرده و خاک را غنی می کنند. اما موجودات میکروسکوپی دیگری نیز وجود دارند که به بدن گیاهان و حیوانات – و انسان – حمله کرده و باعث بیماری می شوند.
پوست شما یک سد محافظ فوق العاده است که از ورود بسیاری از میکروب های بیماری زا که هر روز با آنها برخورد می کنید، جلوگیری می کند. تنها زمانی که سوراخی در پوست خود دارید (مانند بریدگی یا خراش) احتمال ورود میکروب ها وجود دارد. بیشتر میکروب ها از طریق دهان و بینی وارد می شوند و راه خود را از طریق دستگاه تنفسی یا گوارشی به بدن شما باز می کنند. اما حتی در این صورت، برخی از مواد شیمیایی موجود در بافت ها و مایعات بدن، بسیاری از میکروب های مضر را از ایجاد مشکل جلوگیری می کند.
هنگامی که عفونت شروع می شود (با تکثیر میکروب ها در بدن شما) سیستم ایمنی بدن شما برای خلاص شدن از شر موجودات خارجی وارد عمل می شود. گلبول های سفید شما مواد خاصی به نام آنتی بادی تولید می کنند که به مهاجمان حمله کرده و آنها را از بین می برد و به بهبودی شما کمک می کند.
سیستم ایمنی بدن انسان را در برابر میکروب ها که میکروارگانیسم هایی هستند که باعث بیماری و بیماری می شوند محافظت می کند. چهار نوع عمده میکروب وجود دارد: باکتری های مضر (پاتوژن ها)، ویروس ها، قارچ ها و تک یاخته ها. این سیستم دفاعی با پوست شروع می شود که از ورود میکروب ها به خون یا بافت های شما جلوگیری می کند. اگر میکروب ها وارد بدن شما شوند، مثلاً از طریق بینی یا دهان، گلبول های سفید خون به نام فاگوسیت ها و لنفوسیت ها به آنها حمله می کنند.
فاگوسیت ها مهاجمان را شناسایی و نابود می کنند و لنفوسیت های با عمر طولانی مهاجمان را به یاد می آورند و مواد شیمیایی به نام آنتی بادی ها را آزاد می کنند تا بدن در برابر آنها مقاوم یا مصون بماند. گلبول های سفید خون در جریان خون، سیستم لنفاوی و طحال زندگی می کنند.
سیستم لنفاوی (یا به طور خلاصه سیستم لنفاوی) یک شبکه گسترده است که در سراسر بدن شما گسترش یافته است. مایع شفافی به نام لنف در سراسر سیستم جریان دارد و سلولهای بدن را با مواد مغذی و آب میشوید و عوامل بیماریزا را شناسایی و حذف میکند. لنف از طریق غدد لنفاوی فیلتر شده و سپس وارد جریان خون بدن می شود.
باکتری ها موجودات تک سلولی هستند که توانایی تغذیه و تولید مثل را دارند. آنها در همه جا از جمله هوا، آب و خاک یافت می شوند. آنها خیلی سریع تقسیم و تکثیر می شوند، به این معنی که یک سلول می تواند تنها در چند ساعت به 1 میلیون سلول تبدیل شود.
ویروسها میکروارگانیسمهایی هستند که کوچکتر از باکتریها هستند، اما نمیتوانند بدون کمک یک سلول زنده جداگانه رشد یا تولید مثل کنند. هنگامی که یک ویروس وارد بدن شما می شود، خود را به یک سلول سالم متصل می کند و از هسته سلول برای تولید مثل خود استفاده می کند.
بله، روده ما حاوی میکروب است. میکروب ها همه بد نیستند در واقع، برخی مفید هستند. به عنوان مثال، باکتری رایج E. coli را می توان در روده های ما یافت و به ما در هضم سبزیجات و لوبیا سبز کمک می کند (همچنین گاز تولید می کند). همین باکتری ها ویتامین K را نیز می سازند که باعث لخته شدن خون می شود.
میکروب ها همه جا هستند! بیشتر میکروب ها از طریق هوا پخش می شوند و به خانه، حیوانات خانگی و خانواده ما حمله می کنند و گاهی اوقات ما را بیمار می کنند. علاوه بر توالت حمام و سینک آشپزخانه، اقلام روزمره مانند چرخ دستی های خرید، منوی رستوران، تلفن همراه و پرده حمام حاوی میکروب هستند. این اقلام حاوی باکتری ها، کپک ها و راینوویروس ها (محرکان سرماخوردگی) هستند که می توانند منجر به بیماری شوند.
در واقع، ویروس های سرماخوردگی و آنفولانزا می توانند 18 ساعت روی سطوح سخت زنده بمانند. برای جلوگیری از انتشار میکروبها، میتوان قبل از استفاده به راحتی وسایل خانگی را با دستمال ضدعفونیکننده پاک کرد. شستن دست ها با آب و صابون، استفاده از ضدعفونی کننده دست و اجتناب از دست زدن به صورت با دست پس از استفاده از این اقلام نیز به دور نگه داشتن میکروب ها از شما کمک می کند.
برای از بین بردن کنههای گرد و غبار (آن موجودات کوچکی که در ملحفههای تخت شما زندگی میکنند و از سلولهای مرده پوست تغذیه میکنند) برای مدتی بستر خود را مرتب نکنید. مطالعات نشان داده اند که کنه های گرد و غبار برای زنده ماندن نیاز به رطوبت بالای 50 درصد دارند و نمی توانند در شرایط خشک یک تخت بدون تخت زندگی کنید.
واکنش آلرژیک واکنشی به ماده ای است که معمولاً برای اکثر افراد دیگر بی ضرر است. آلرژی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی فرد نسبت به ماده ای که فرد در آن تنفس کرده، لمس کرده یا خورده، بیش از حد واکنش نشان دهد. آلرژن ها (آنتی ژن هایی که باعث واکنش آلرژیک می شوند) ممکن است غذاها، داروها، گیاهان یا حیوانات، مواد شیمیایی، گرد و غبار یا کپک ها باشند. برخی از واکنش های آلرژیک رایج عبارتند از تب یونجه، ورم ملتحمه آلرژیک (یک واکنش چشم)، آسم، حساسیت به پوست حیوانات خانگی و واکنش های پوستی مانند کهیر.
یکی از دلایل رایج آلرژی، کنه های گرد و غبار است که بخش بزرگی از گرد و غبار خانگی است. اگر توسط یک فرد آلرژیک تنفس شود، قسمتهای بدن کنههای مرده میتوانند باعث آسم شوند، یک بیماری ریوی که باعث میشود فرد دچار مشکل در تنفس شود. شوره گربه و سگ، یا پوسته پوسته شدن پوست، می تواند باعث واکنش آلرژیک، مانند عطسه، خس خس سینه و آبریزش چشم و بینی شود. محرک های رایج آلرژی غذایی پروتئین های موجود در شیر گاو، تخم مرغ، بادام زمینی، گندم، سویا، ماهی، صدف ها و آجیل درختی هستند.
آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که به بدن انسان در مبارزه با باکتری ها کمک می کنند، یا با کشتن مستقیم میکروب های مزاحم یا با تضعیف آنها به طوری که سیستم ایمنی بدن بتواند راحت تر با آنها مبارزه کرده و آنها را از بین ببرد. شناخته شده ترین آنتی بیوتیک پنی سیلین است که از کپک ساخته می شود. پنی سیلین با دخالت در تشکیل دیواره های سلولی یا محتویات سلولی باکتری ها را از بین می برد.
در سال 1928 دانشمند محقق اسکاتلندی، الکساندر فلمینگ، دریافت که کپک به طور تصادفی یکی از آزمایشات او را آلوده کرده است. این قالب یک دایره عاری از باکتری در اطراف خود ایجاد کرد و فلمینگ نتیجه گرفت که این قالب یک عامل ضد باکتری است که می تواند بسیاری از باکتری های مضر را از بین ببرد. او نام عامل فعال را پنی سیلین گذاشت.
در اواسط قرن بیستم، کشف فلمینگ صنعت داروسازی را به وجود آورد که پنی سیلین مصنوعی را برای درمان بسیاری از بیماری های باکتریایی روز از جمله سیفلیس، قانقاریا و سل می ساخت. او در سال 1945 برای کشف خود برنده جایزه نوبل شد.
ادوارد جنر، جراح ارتش و پزشک روستایی از گلوسسترشایر انگلستان، اولین واکسیناسیون آزمایشی خود را در سال 1796 امتحان کرد. در آن زمان، آبله یک بیماری کشنده بود که بیشتر نوزادان و کودکان خردسال را تحت تاثیر قرار می داد. جنر تشخیص داد که شیرده های آلوده به ویروس آبله گاوی (ویروس جزئی که گاوها را تحت تاثیر قرار می دهد) نسبت به آبله مصون هستند.
او از مواد بازوی سارا نلز، یک خدمتکار شیر که به آبله گاوی مبتلا شده بود، برای آلوده کردن جیمز فیپس، پسر هشت ساله، استفاده کرد. سپس فیپس را در معرض آبله قرار داد که فیپس به آن مبتلا نشد. این کار به این دلیل بود که آبله گاوی و آبله دارای آنتی ژن های مشترک (پروتئین) هستند که سیستم ایمنی پسر جوان را فعال می کند. جنر پس از تکرار آزمایش بر روی کودکان دیگر، از جمله پسر خود، به این نتیجه رسید که واکسیناسیون در برابر آبله بدون خطر ابتلا به این بیماری مصونیت ایجاد می کند.
جنر از کلمه واکسیناسیون برای درمان خود استفاده کرد که از کلمه لاتین vacca به معنای “گاو” گرفته شده است. یافته های جنر دو مورد منتشر شد سالها بعد، در سال 1798، و امروزه در سراسر جهان از واکسنها برای ایجاد مصونیت در برابر بیماریها استفاده میشود.
سوپ مرغ سرماخوردگی را درمان نمی کند، اما می تواند به کاهش علائم کمک کند. برای قرن ها، مردم در سراسر جهان از سوپ مرغ برای درمان سرماخوردگی استفاده می کنند. سوپ مرغ می تواند به افراد کمک کند احساس بهتری داشته باشند، اما دانشمندان دریافته اند که چربی مرغ ممکن است به دو طریق به تسکین علائم سرماخوردگی و آنفولانزا کمک کند.
اول، آب مرغ با کاهش سرعت حرکت نوتروفیل ها (سلول های سیستم ایمنی که در پاسخ التهابی بدن نقش دارند) به عنوان یک ضد التهاب عمل می کند. دوم اینکه به طور موقت حرکت مخاط را از طریق بینی تسریع می کند. این حرکت به رفع گرفتگی کمک می کند و مدت زمان تماس ویروس ها با پوشش بینی را محدود می کند.
ورزش برای سلامتی شما مفید است. فعالیت بدنی منظم به فرد کمک میکند استخوانها و ماهیچههای قویتری داشته باشد، به کنترل چربی بدن کمک میکند، به پیشگیری از برخی بیماریها کمک میکند و به دید خوبی به زندگی کمک میکند. ورزش منظم به بهبود هضم غذا و خواب خوب شبانه کمک می کند.
وقتی کودکان به عنوان بخشی از زندگی پرمشغله خود ورزش می کنند، برای مدیریت چالش های فیزیکی و عاطفی یک روز پرمشغله مجهزتر می شوند. بسیاری از دولت ها و سایر سازمان ها حداقل 150 دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط را در هر هفته توصیه می کنند.
دانشمندان دقیقاً نمی دانند که چرا افراد به خواب نیاز دارند، اما مطالعات نشان می دهد که خواب برای بقا ضروری است. به نظر می رسد که خواب برای عملکرد صحیح سیستم عصبی ضروری است. در حالی که خواب کم یک شب ممکن است باعث شود ما احساس خواب آلودگی کنیم و روز بعد نتوانیم تمرکز کنیم، یک دوره کم خواب طولانی منجر به ضعف حافظه و عملکرد فیزیکی می شود. اگر کم خوابی ادامه یابد ممکن است توهمات (تجربه چیزهایی که واقعا وجود ندارند)، مشکلات بینایی و نوسانات خلقی ایجاد شوند.
سوء مصرف مواد به معنای مصرف داروهایی (غیر از داروهای تجویز شده توسط پزشک برای یک بیماری خاص) در مقادیری است که خطرناک است یا فرد را از انجام کارهای روزمره از جمله رفتن به مدرسه یا محل کار باز می دارد. ماده ای که مورد سوء مصرف قرار می گیرد می تواند الکل، ماری جوانا، قرص هایی به نام آرام بخش باشد که باعث می شود افراد احساس خستگی یا آرامش کنند، محصولات خانگی استنشاقی یا تعدادی از مواد مخدر دیگر. سوء مصرف مواد در سرتاسر جهان، برای انواع افراد، از پیر و جوان اتفاق می افتد.
اغلب آسیب های وحشتناکی به بدن فرد، به روابط با خانواده و دوستان، و به شغل یا تحصیلات وارد می کند. در برخی موارد، سوءمصرف مواد منجر به مرگ می شود، زیرا فرد سوءمصرف کننده در تصادف درگیر می شود یا به این دلیل که به اندازه کافی از این ماده مصرف می کند تا بدن را کاملاً خاموش کند.
الکل نوعی دارو است که به عنوان یک داروی افسردگی شناخته می شود که سیستم عصبی مرکزی بدن را کند می کند. پس از نوشیدن چند نوشیدنی، بلافاصله بر طرز فکر یا رفتار او تأثیر می گذارد. الکل می تواند باعث شود فرد احساس خواب آلودگی کند، هماهنگی کمتری داشته باشد و واکنش نشان دهد. و می تواند باعث شود مغز شما مه آلود شود و همچنین شما را وادار کند متفاوت فکر کنید و ببینید.
پس از سال ها نوشیدن، مصرف الکل می تواند باعث مشکلات معده و روده، آسیب کبد، آسیب عصبی و عضلانی، مشکلات قلبی و آسیب مغزی شود. الکل می تواند همه چیز را از خاموشی گرفته تا از دست دادن دائمی عملکرد مغز و حافظه ایجاد کند. محققان همچنین مصرف طولانی مدت الکل را با سرطان گلو، دهان، کبد، مری و حنجره مرتبط دانسته اند.
نوشیدن الکل همچنین می تواند منجر به مشکلات عاطفی و روانی مانند غم و اندوه و افسردگی شود. اگر یک زن باردار بیش از حد الکل بنوشد، می تواند به جنین او آسیب جدی وارد کند و منجر به نقص مادرزادی شود.
سیگار علاوه بر نیکوتین محرک، حاوی بسیاری از مواد شیمیایی مضر از جمله قطران و گاز سمی مونوکسید کربن است. این مواد شیمیایی خطراتی برای سلامتی ایجاد می کنند که از برونشیت تا سرطان را شامل می شود. پزشکان بر این باورند که سیگار عامل 90 درصد موارد سرطان ریه است. بیماری قلبی، حمله قلبی و سکته در افراد سیگاری بسیار شایع تر است. یکی از اثرات نیکوتین منقبض شدن رگ های خونی است که باعث افزایش فشار خون می شود.
اثر دیگر این است که سیگار کشیدن ضربان قلب شما را افزایش می دهد، که استرس بیشتری بر قلب شما می افزاید. سیگار همچنین بر هر قسمت از سیستم گردش خون بدن تأثیر می گذارد. خون شما غلیظ تر و چسبنده تر می شود و کار قلب شما را سخت تر می کند. پوشش رگ های خونی آسیب دیده است و باعث می شود که رسوبات چربی بچسبند که به احتمال زیاد باعث تصلب شرایین یا سخت شدن رگ ها می شود. سیگار همچنین دندان ها، ناخن ها و بافت ریه را لکه دار می کند و باعث بوی بد دهان می شود.
بله، دود دست دوم بد است. دود تنباکو محیطی (ETS) نیز نامیده می شود، دود دست دوم ترکیبی از دودی است که از انتهای سوزاندن سیگار، پیپ یا سیگار و دود بازدم شده توسط افرادی که سیگار می کشند، خارج می شود. به طور غیرارادی توسط افراد غیر سیگاری استنشاق می شود، ساعت ها پس از خاموش شدن سیگار در هوا باقی می ماند و می تواند باعث طیف گسترده ای از بیماری ها از جمله سرطان، عفونت های تنفسی و آسم شود.