در تاریخ 19 ژانویه 2023 (برابر با 29 دی سال 1401)، جناب آقای قاسیم ژومارت توکایف، رئیس محترم جمهوری قزاقستان، مطابق با قانون اساسی، پس از مشورت با روسای اتاق های پارلمان و نخست وزیر، احکامی را در مورد انحلال مجلس و خاتمه زودهنگام قدرت های نمایندگان محلی (شورا های استان ها، شهر ها، بخش ها) امضا کرد.
رئیس جمهوری قزاقستان از کار فعال و پربار نمایندگان تشکر کرد. نمایندگان مجلس و محلی ها در کانون اصلاحات گسترده ای بودند که در کشور انجام می شد. آنها مرتباً با رأی دهندگان ملاقات می کردند، به دورافتاده ترین مناطق سفر می کردند، لحن بحث های عمومی را تنظیم می کردند و مسائل فوری شهروندان را مطرح می نمودند.
رئیس جمهور توکایف ابراز امیدواری کرد که ترکیب جدید نمایندگان به کار خود در همان قالب ادامه دهد و انگیزه جدیدی به مدرن سازی جامع قزاقستان بدهد.
انتخابات زودهنگام نمایندگان مجلس در تاریخ 19 مارس سال 2023 (برابر با 28 اسفند سال 1401) برگزار میشود. انتخابات نمایندگان محلی در تمامی سطوح توسط کمیسیون مرکزی انتخابات تعیین می شود.
همانطور که مشخص است ، رئیس جمهوری قزاقستان سال گذشته میلادی در پیام خود خطاب به مردم قزاقستان در ماه سپتامبر سال 2022 علناً پیشنهاد برگزاری انتخابات مجلس و نمایندگان محلی را در نیمه اول سال 2023 میلادی داد. بدین ترتیب مدت زمان انتشار این طرح تا روز رای گیری بیش از شش ماه می باشد. در طول سال های استقلال، کاندیداها و احزاب سیاسی هرگز چنین فرصت زیادی برای آماده شدن برای مبارزات انتخاباتی نداشته اند.
برگزاری انتخابات زودهنگام برای مجلس و استانداری ها با منطق اصلاح قانون اساسی دیکته می شود که توسط شهروندان در یک همه پرسی ملی حمایت شده بود. در نتیجه، قزاقستان به قوانین جدید، عادلانه تر و رقابتی تر برای تشکیل شعبه نماینده دولت روی آورد.
اکنون 70 درصد نمایندگان مجلس از لیست های حزبی و 30 درصد از حوزه های تک نفره انتخاب خواهند شد. بر اساس نظام انتخاباتی مختلط، به نسبت 50 به 50، انتخابات محلی مناطق و شهرهای دارای اهمیت جمهوری نیز برگزار می شود.
در انتخابات نمایندگان محلی مناطق و شهرهای دارای اهمیت، شهروندان فقط به نامزدهای حوزه های تک نفره رأی خواهند داد. مدل جدید تشکیل مجلس و نمایندگان محلی به طور کامل از منافع رأی دهندگان در سطح ملی و منطقه ای محافظت می کند و طیف وسیعی از دیدگاه ها را در نهادهای نمایندگی قدرت ارائه می دهد. این امر شرایط مساعدی را برای توسعه بیشتر جامعه مدنی ایجاد خواهد کرد.
در چارچوب اجرای اصلاحات قانون اساسی، روند ثبت احزاب سیاسی نیز به طور قابل توجهی تسهیل شد. به ویژه، آستانه ثبت نام چهار بار، یعنی از 20 به 5 هزار عضو کاهش یافته است. حداقل تعداد نمایندگی های منطقه ای احزاب از 600 نفر به 200 نفر کاهش یافت. در نتیجه این اقدامات و سایر اقدامات سیستمی، چندین حزب سیاسی جدید برای اولین بار پس از مدت ها در قزاقستان به ثبت رسیده اند.
علاوه بر این، تصمیم قبلی در مورد وارد شدن ستون “علیه همه” در برگه های رای از اهمیت اساسی برخوردار بود. یک گام جدی در دموکراتیزه شدن کشور، کاهش سقف ورود احزاب به مجلس از 7 به 5 درصد بود.
نوآوری مهم دیگر برای حصول اطمینان از فراگیر بودن روند انتخابات، تعیین سهمیه 30 درصدی زنان، جوانان و افراد با نیازهای ویژه در توزیع مأموریت های معاونت بود. همه این تغییرات نهادی رقابت سیاسی را تشدید می کند، باز بودن نظام سیاسی را تضمین می کند و به ظهور گروه جدیدی از سیاستمداران کمک می کند.
کمیسیون های منطقه ای انتخابات نقش مهمی در سازماندهی و برگزاری انتخابات دارند. از این رو، به منظور بهبود کیفیت تمامی مراحل انتخابات، کمیسیون های انتخاباتی منطقه ای به صورت حرفه ای منتقل شده اند.
کمیسیون مرکزی انتخابات و دادستانی کل بر رعایت قانون، شفافیت و عادلانه بودن انتخابات آتی نظارت جدی خواهند داشت. روند انتخابات از نزدیک توسط ناظران داخلی و بین المللی رصد خواهد شد. در اینجا فعالیت شهروندان نقش مهمی ایفا می کند. همه نامزدها و احزاب، مطابق قانون، دسترسی برابر به رسانه ها خواهند داشت. رئیس جمهور ابراز اطمینان کرد که این کمپین انتخاباتی سطح بالایی از فرهنگ سیاسی را نشان خواهد داد و به تحکیم جامعه قزاقستان کمک خواهد کرد.
رئیس جمهوری قزاقستان از ورود به دوره جدیدی از توسعه قزاقستان خبر داد. کشور در حال گذراندن یک فرآیند نوسازی پویا و فراگیر است. این انتخابات مظهر تغییرات در حال وقوع در جامعه خواهد بود و انگیزه قدرتمندی برای مدرنیزه کردن بیشتر سیستم سیاسی قزاقستان خواهد داد. امروزه دولت های زیادی در جهان وجود ندارند که چنین تحولات گسترده ای را انجام دهند.
انتخابات مجلس و نمایندگان محلی آخرین مرحله در راه اندازی مجدد نهادهای دولتی خواهد بود و فرمول “رئیس جمهور قوی – پارلمان با نفوذ – دولت پاسخگو” را با محتوای واقعی پر خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد که قزاقستانی ها باید بر چالش های دشوار غلبه کنند و بسیاری از وظایف مهم را در مسیر ساختن “قزاقستان عادل” حل کنند.
رئیس جمهور توکایف از همه شهروندان خواست که از خود مسئولیت مدنی نشان دهند و در انتخابات مجلس ونمایندگان محلی فعالانه شرکت داشته باشند.