قرن هاست که مردم از فواید چای سبز برای سلامتی استقبال کرده اند. مطالعات نشان می دهد که مصرف چای سبز ممکن است بر سلامت پوست تأثیر مثبت بگذارد، به کاهش وزن کمک کند و خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را از جمله فواید دیگر کاهش دهد.
طبق گزارش موسسه بین المللی توسعه پایدار، چای بعد از آب دومین نوشیدنی پرمصرف در جهان است. همه انواع چای، به جز گیاهی، از برگ های خشک بوته کاملیا سیننسیس دم می شوند. میزان اکسیداسیون برگ ها نوع چای را تعیین می کند.
چای سبز از برگ های اکسید نشده تهیه می شود و یکی از کم فرآوری شده ترین انواع چای است. به همین دلیل حاوی بیشترین آنتی اکسیدان ها و پلی فنول های مفید است.
مردم از چای سبز در طب سنتی چین و هند برای کنترل خونریزی و التیام زخم ها، کمک به هضم غذا، بهبود سلامت قلب و روان و تنظیم دمای بدن استفاده می کردند. مطالعات نشان می دهد که چای سبز ممکن است اثرات مثبتی بر کاهش وزن، اختلالات کبدی، دیابت نوع 2، بیماری آلزایمر و غیره داشته باشد.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که قبل از اینکه دانشمندان بتوانند به طور قطعی این مزایای سلامتی احتمالی را اثبات کنند، شواهد بیشتری لازم است.
در کشورهایی که مصرف چای سبز زیاد است، میزان برخی سرطان ها کمتر است. با این حال، مطالعات انسانی شواهد ثابتی برای اثبات اینکه نوشیدن چای سبز خطر کلی سرطان را کاهش می دهد نشان نداده است.
بررسی مطالعات سال 2020 اپیدمیولوژیک و تجربی بر روی انسان نتایج متناقضی و همچنین شواهد محدودی از فواید مصرف چای سبز برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ایجاد کرد. محققان 142 مطالعه تکمیل شده را مورد ارزیابی قرار دادند که شامل 1.1 میلیون شرکت کننده بود.
با این حال، استفاده موضعی از عصاره های پلی فنول چای سبز ممکن است در محافظت از پوست در برابر اشعه UVB نقش داشته باشد. بررسی سال 2018 مطالعات in vitro، in vivo و انسانی، مزایای بالقوه پلی فنول های چای را در پیشگیری شیمیایی از سرطان پوست ناشی از UVB نشان دادند.
مطالعات سلولی حیوانی برخی از اثرات مثبت را بر روی انواع سرطان های زیر پیشنهاد کرده اند:
یافتههای کلی از مطالعات انسانی متعدد نتایج متناقضی و شواهد محدودی از فواید نوشیدن چای سبز بر خطر کلی سرطان به دست آوردهاند.
بررسی چندین مطالعه نشان داد که کاتچینهای موجود در چای سبز و کافئین ممکن است در افزایش متابولیسم انرژی نقش داشته باشند که ممکن است منجر به کاهش وزن شود.
چندین مکانیسم مختلف کاهش وزن ناشی از پلی فنول های چای نشان می دهد که کاتچین ها و کافئین به طور هم افزایی اثرات کاهش وزن را ایجاد می کنند، برخلاف اینکه آنها نتیجه کافئین به تنهایی هستند.
با این حال، تأثیر نوشیدن چای سبز بر کاهش وزن بعید است که اهمیت بالینی داشته باشد. اکثر مطالعاتی که تغییرات جزئی در متابولیسم نشان داده اند از عصاره چای سبز با غلظت بسیار بالای کاتچین استفاده می کنند.
چای سبز دارای خواص ضد التهابی است. مروری بر مطالعات بالینی انسانی و آزمایشات سلولی و حیوانی نشان داد که چای سبز و جزء اصلی آن، اپی گالوکاتچین-3-گالات (EGCG)، اثرات ضد التهابی قابل اثباتی دارند.
استفاده از عصاره چای در لوازم آرایشی از این امر حمایت می کند. محققان تشخیص دادند که محلول هایی از جمله عصاره چای وقتی به صورت موضعی استفاده شوند، پاسخ های ضد التهابی را افزایش می دهند. آنها همچنین دریافتند که میکروسیرکولاسیون پوست در نواحی آسیب دیده بهبود یافته است.
یک مطالعه در سال 2006 پیشنهاد کرد که مصرف چای سبز با کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی همراه است.
این مطالعه بیش از 40000 شرکتکننده ژاپنی 40 تا 79 ساله را به مدت 11 سال از سال 1994 مورد بررسی قرار داد. نشان داد شرکتکنندگانی که حداقل پنج فنجان چای سبز در روز مینوشیدند، خطر مرگ و میر ناشی از بیماریهای قلبی عروقی را کاهش دادند.
یک متاآنالیز در سال 2016 از تحقیقات مربوط به چای سبز و بیماری های قلبی عروقی این یافته ها را تأیید کرد. در مجموع 9 مطالعه شامل 259267 فرد در تجزیه و تحلیل گنجانده شد. محققان به این نتیجه رسیدند که مصرف چای سبز با پیامدهای مطلوبی در رابطه با خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی و ایسکمیک مرتبط است.
تحقیقات جداگانه در سال 2017 و 2019 همچنین دریافتند که پلی فنول های موجود در چای سبز ممکن است فشار خون را کاهش دهد، التهاب را کاهش دهد و عملکرد اپیتلیال را بهبود بخشد، که می تواند به کاهش خطر بیماری قلبی در افراد دارای اضافه وزن یا چاقی کمک کند.
در تحقیقات سال 2011 دریافتند که مصرف چای سبز، چه به عنوان نوشیدنی یا به صورت کپسول، با کاهش قابل توجه اما متوسط کلسترول کل لیپوپروتئین با چگالی کم مرتبط است.
به نظر می رسد نوشیدن منظم چای سبز یا قهوه با کاهش خطر سکته مغزی مرتبط است. مطالعه انجمن قلب آمریکا (AHA) بیان کرد که گنجاندن چای سبز در رژیم غذایی روزانه افراد ممکن است با تغییر کوچک اما مثبت در خطر سکته مغزی همراه باشد.
مطالعات در مورد رابطه بین چای سبز و دیابت متناقض بوده است. برخی خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در افرادی که چای سبز می نوشند نسبت به افرادی که چای نمی نوشند کمتر پیشنهاد کرده اند. یک بررسی از 17 کارآزمایی تصادفی شده شاهد، ارتباطی بین مصرف چای سبز و کاهش سطح گلوکز ناشتا و انسولین ناشتا یافت شد.
بررسی بیشتر در سال 2017 از مطالعات پلی فنول رژیم غذایی نیز چای سبز را به عنوان بخشی از الگوی غذایی مدیترانه ای با کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 مرتبط کرد. با این حال، مطالعات دیگر هیچ ارتباطی بین مصرف چای و دیابت پیدا نکرده اند.
برخی تحقیقات نشان داده اند که چای سبز می تواند حافظه کاری و سایر عملکردهای شناختی فرد را تقویت کند. این مطالعه داوطلبانه دوسوکور نشان داد که چای سبز می تواند در درمان اختلالات شناختی مرتبط با شرایط عصبی روانی مانند زوال عقل امیدوارکننده باشد.
مطالعات مشاهده ای نشان می دهد که نوشیدن روزانه چای با کاهش خطر اختلال شناختی و اختلال شناختی خفیف مرتبط است.
محققان اثر بخشی از چای سبز، عصاره چای سبز موجود در روده بزرگ (CAGTE) را آزمایش کردند تا ببینند چگونه بر پروتئین کلیدی در بیماری آلزایمر تأثیر می گذارد.
این آزمایشها از CAGTE برای نشان دادن فیتوکمیکالهای چای سبز بهطور بالقوه پس از هضم دستگاه گوارش فوقانی و سلولهای PC12 متمایز به عنوان مدلی برای سلولهای عصبی استفاده کردند.
محققان دریافتند که در غلظتهای بالا، CAGTE قادر به محافظت از سلولها در برابر رادیکالهای آزاد مضر و پپتیدهای بتا آمیلوئید است که ممکن است در ایجاد بیماری آلزایمر نقش داشته باشند.
با این حال، غلظت مورد استفاده آنها بسیار بیشتر از آن چیزی بود که در بدن انسان یافت می شود.
مطالعات دیگر نشان داده اند که چای سبز ممکن است به پیشگیری از حفره های دندانی، استرس و خستگی مزمن، درمان بیماری های پوستی و بهبود آرتریت با کاهش التهاب کمک کند.
با این حال، آزمایشهای بالینی انسانی بیشتری برای اثبات این نظریهها ضروری است.
چای سبز در انواع و اشکال مختلف موجود است، از جمله:
در بزرگسالان، عوارض جانبی کمی در ارتباط با نوشیدن چای سبز وجود دارد.
با این حال، توجه به خطرات و عوارض زیر ضروری است:
اکثر تحقیقات پیشنهاد کرده است که موارد نادر آسیب کبدی ناشی از مصرف عصاره چای سبز، واکنشهای خاص هستند. بررسی این موارد نیز قادر به نتیجه گیری علیت مستقیم نبوده است.
سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) مکمل های چای سبز را تنظیم نمی کند. در نتیجه، این مکملها ممکن است حاوی مواد دیگری باشند که برای سلامتی ناامن هستند یا مزایای سلامتی اثباتنشدهای دارند.
همیشه قبل از شروع هر رژیم گیاهی یا مکمل با پزشک مشورت کنید.