کم آبی بدن زمانی اتفاق می افتد که بدن مایعات بیشتری از آنچه دریافت می کند از دست می دهد. این می تواند تعادل مواد معدنی و املاح را در بدن مختل کند که می تواند بر عملکرد طبیعی سلول ها، بافت ها و اندام ها تأثیر بگذارد. علائم کم آبی بسته به شدت بیماری می تواند متفاوت باشد، اما علائم رایج عبارتند از:
در موارد شدید، کم آبی می تواند منجر به علائم جدی تری مانند گیجی، تحریک پذیری، تشنج و حتی کما شود. نوزادان، کودکان خردسال و افراد مسن به ویژه در معرض خطر کم آبی هستند، زیرا ممکن است توانایی کاهش مایعات خود را در حفظ مایعات داشته باشند یا نتوانند تشنگی خود را بیان کنند.
برای درمان کم آبی، مهم است که مایعات و الکترولیت های از دست رفته در اثر تعریق، استفراغ یا اسهال را دوباره پر کنید. نوشیدن آب، نوشیدنی های ورزشی یا سایر مایعات می تواند کمک کننده باشد، همچنین خوردن غذاهایی که محتوای آب بالایی دارند، مانند میوه ها و سبزیجات. در برخی موارد، مایعات داخل وریدی (IV) ممکن است برای جایگزینی سریع مایعات و الکترولیت های از دست رفته ضروری باشد. همچنین پرداختن به علت اصلی کم آبی بدن، مانند بیماری یا دارو، برای جلوگیری از تکرار آن بسیار مهم است.
کم آبی و تشنگی شدید معمولاً به دلیل کمبود مایعات مصرفی یا از دست دادن بیش از حد مایعات از بدن ایجاد می شود.
چندین بیماری و دارو وجود دارد که می تواند باعث کم آبی بدن شود. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
1. بیماری های دستگاه گوارش: استفراغ و اسهال ناشی از بیماری های گوارشی، مانند گاستروانتریت ویروسی یا مسمومیت غذایی، می تواند باعث از دست دادن قابل توجه مایعات و کم آبی بدن شود.
2. تب: تب بالا می تواند باعث از دست دادن مایعات بدن از طریق تعریق شود و منجر به کم آبی بدن شود.
3. دیابت: سطح بالای قند خون مرتبط با دیابت می تواند باعث شود بدن ادرار بیشتری دفع کند و منجر به کم آبی بدن شود.
4. بیماری کلیوی: انواع خاصی از بیماری های کلیوی می توانند باعث خروج بیش از حد ادرار شوند که منجر به کم آبی بدن می شود.
5. داروها: برخی از داروها مانند دیورتیک ها که اغلب برای درمان فشار خون بالا یا نارسایی قلبی استفاده می شوند، می توانند برون ده ادرار را افزایش داده و منجر به کم آبی بدن شوند. سایر داروها مانند آنتی هیستامین ها و ملین ها می توانند با کاهش مصرف مایعات یا افزایش از دست دادن مایعات باعث کم آبی بدن شوند.
6. الکل و کافئین: هر دو الکل و کافئین می توانند برون ده ادرار را افزایش دهند و در صورت عدم مصرف مایعات کافی برای جبران، منجر به کم آبی بدن شوند.
مهم است که در مورد هر گونه نگرانی در مورد کم آبی با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید، به خصوص اگر داروهایی مصرف می کنید که ممکن است خطر شما را افزایش دهند. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما می‌تواند راهنمایی‌هایی در مورد چگونگی جلوگیری از کم‌آبی بدن و مدیریت هر گونه شرایط زمینه‌ای که ممکن است در بروز آن نقش داشته باشد، ارائه دهد.
بهترین راه برای جلوگیری از کم آبی، نوشیدن مایعات فراوان در طول روز است. آب بهترین انتخاب است، اما مایعات دیگر مانند نوشیدنی های ورزشی یا آب میوه نیز می توانند مفید باشند. حداقل 8-10 لیوان مایعات در روز مصرف کنید و اگر از نظر بدنی فعال هستید یا در هوای گرم هستید، بیشتر مصرف کنید.
غذاهایی مانند میوه ها و سبزیجات حاوی مقادیر زیادی آب هستند و می توانند در مصرف کلی مایعات شما نقش داشته باشند.
هم الکل و هم کافئین می توانند برون ده ادرار را افزایش دهند و منجر به کم آبی بدن شوند، بنابراین بهتر است مصرف هر دو را محدود کنید، به خصوص در هوای گرم.
نظارت بر برون ده ادرار می تواند راه خوبی برای اطمینان از هیدراته ماندن شما باشد. ادرار شفاف یا زرد کم رنگ را هدف قرار دهید که نشانه این است که شما به خوبی هیدراته شده اید.
اگر در هوای گرم هستید، اقداماتی را برای خنک ماندن انجام دهید، مانند پوشیدن لباس های رنگ روشن و سبک، ماندن در سایه و استفاده از پنکه یا تهویه مطبوع.
اگر فعالیت بدنی دارید، استراحت های مکرر برای استراحت و نوشیدن آب یا مایعات دیگر داشته باشید.
اگر استفراغ، اسهال یا سایر بیماری هایی را تجربه می کنید که می توانند باعث از دست دادن مایعات شوند، برای جلوگیری از کم آبی بدن به پزشک مراجعه کنید.
با پیروی از این نکات، می توانید از کم آبی بدن جلوگیری کنید و اطمینان حاصل کنید که بدن شما به خوبی هیدراته می شود.
غذاهای زیادی وجود دارند که حاوی مقادیر زیادی آب هستند و می توانند به مصرف کلی مایعات کمک کنند. در اینجا چند نمونه آورده شده است:
1. میوه ها: بسیاری از میوه ها از جمله هندوانه، پرتقال، توت فرنگی، گریپ فروت و طالبی دارای محتوای آب بالایی هستند.
2. سبزیجات: سبزیجاتی مانند خیار، کاهو، کرفس، تربچه، کدو سبز، گوجه فرنگی و فلفل دلمه ای نیز سرشار از آب هستند.
3. سوپ: سوپ های بر پایه آبگوشت می توانند راه خوبی برای افزایش مصرف مایعات باشند و در عین حال مواد مغذی و الکترولیت ها را نیز تامین کنند.
4. اسموتی ها: اسموتی هایی که با میوه های غنی از آب مانند انواع توت ها یا خربزه تهیه می شوند، می توانند یک نوشیدنی آبرسان و با طراوت ارائه کنند.
5. ماست: ماست می تواند منبع خوبی برای هیدراتاسیون باشد، زیرا محتوای آب بالایی دارد و همچنین می تواند پروبیوتیک های مفیدی را فراهم کند.
6. بلغور جو دوسر: بلغور جو دوسر پخته شده با آب یا شیر می تواند منبع خوبی برای آبرسانی باشد و یک صبحانه مغذی ارائه دهد.
با گنجاندن این غذاهای غنی از آب در رژیم غذایی خود، می توانید اطمینان حاصل کنید که مایعات کافی برای هیدراته ماندن دریافت می کنید. علاوه بر نوشیدن مایعات زیاد و خوردن غذاهایی با محتوای آب بالا، راه‌های دیگری نیز برای هیدراته ماندن وجود دارد. اینجا به چند مورد اشاره میکنیم:
با گنجاندن این استراتژی ها در برنامه روزانه خود، می توانید اطمینان حاصل کنید که به درستی هیدراته می شوید و از اثرات منفی کم آبی بدن جلوگیری می کنید.