پارکینسون یکی از بیماریهایی است که مربوط به بخش سیستم عصبی بدن میشود. این بیماری با آسیب به برخی از سلول های مغز میتواند باعث عوارضهای جدی شود که در کارهای روزمره شخص اختلال ایجاد میکند. به همین دلیل بسیاری از افراد برای جلوگیری از ناتوانی در انجام کارهای روزمره خود و جلوگیری از عوارض شدید این بیماری به دنبال بهترین روش برای درمان آن هستند.
در حال حاضر متاسفانه روشی وجود ندارد که بیماری پارکینسون را بتوان به صورت کامل و قطعی درمان کرد. همانطور که گفته شد این بیماری به دلیل آسیب دیدن و از بین رفتن برخی سلولهای مغز ایجاد میشود به همین دلیل نمیتوان این سلولها را جایگزین کرد. با این حال روشهایی وجود دارد که میتوانید برای کاهش علائم این بیماری آن ها را امتحان کنید. بنابراین تمامی روشهایی که به عنوان روشی برای درمان پارکینسون شناخته میشوند صرفا روی کاهش علائم این بیماری تمرکز دارند و خود بیماری پارکینسون را درمان نمیکنند.
درمانهای توانبخشی شامل مجموعهای از تمرینات و روشهای غیر دارویی است که به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک میکند. این روشها میتوانند مکمل درمان دارویی و جراحی باشند. در شرایطی که بیماران پارکینسونی در مراحل اولیه بیماری خود باشند و با علائم جدی مواجه نشده باشند میتوانند از این روشها برای بهبود علائم پارکینسون خود استفاده کنند.
کار درمانی به بیماران کمک میکند تا با علائم روزانه بیماری کنار بیایند. این روش شامل آموزش تکنیکهای مناسب برای انجام فعالیتهای روزمره است که به بهبود استقلال بیماران کمک میکند.
بیماری پارکینسون ممکن است باعث مشکلات گفتاری شود. گفتار درمانی به بهبود قدرت صدا و وضوح گفتار کمک میکند و در مواردی که بیماران مشکل بلع دارند، این روش نیز میتواند مفید باشد.
فیزیوتراپی یکی از روشهای درمانی برای بیماران پارکینسونی است که در شرایطی که بیماری در مراحل اول خود باشد میتوانند از آن استفاده کنند. فیزیوتراپی در بیماران مبتلا به پارکینسون نقش بسیار مهمی در بهبود حرکت، تعادل و هماهنگی دارد. این روش به کاهش سفتی عضلات، افزایش انعطافپذیری و تقویت عضلات کمک میکند که این موارد میتوانند علائم حرکتی مانند لرزش، سفتی و مشکلات حرکتی را بهبود بخشند. فیزیوتراپی همچنین خطر افتادن بیمار را کاهش میدهد و مهارتهای حرکتی را ارتقا میدهد. از طرف دیگر، تمرینات تخصصی فیزیوتراپی میتواند به حفظ استقلال بیمار در انجام فعالیتهای روزانه کمک کند و کیفیت زندگی او را بهبود بخشد.
برخی از داروها وجود دارند که برای کاهش علائم پارکینسون تهیه شدهاند و با ترکیبات خود میتوانند بر روی بهبود این علائم تاثیر داشته باشد. یکی از روشهای درمان این بیماری استفاده از این داروها است که البته باید طبق نظر پزشک انجام شود. در ادامه به معرفی داروهای موثر بر درمان پارکینسون میپردازیم.
قرص پرامی پکسول یکی از داروهایی است که برای درمان پارکینسون استفاده میشود. این دارو، که ممکن است به تنهایی یا همراه با سایر داروهای پارکینسون تجویز شود، به بهبود تواناییهای حرکتی فرد کمک کرده و علائمی مانند لرزش، سفتی عضلات، کندی حرکات و بیثباتی را کاهش میدهد. مکانیسم اثر این دارو بر اساس افزایش تعادل دوپامین در مغز است، که به کاهش اپیزودهای ناتوانی در حرکت کمک میکند. به عنوان یک آگونیست دوپامین، پرامی پکسول با تحریک گیرندههای دوپامین D۲ و D۳ به بازگشت تعادل این ماده طبیعی در مغز کمک کرده و عملکرد اعصاب مسئول حرکات را بهبود میبخشد.
این دارو به صورت خوراکی و بر اساس دستور پزشک مصرف میشود. بهتر است برای جلوگیری از تهوع، پرامی پکسول با غذا مصرف شود. پزشک معمولا با دوز کم شروع کرده و به تدریج مقدار آن را افزایش میدهد تا از بروز عوارض جانبی مانند خوابآلودگی و افت فشار خون جلوگیری شود. توصیه میشود که قرص به صورت کامل با آب بلعیده شود و از جویدن یا خرد کردن آن خودداری شود، زیرا این کار میتواند منجر به آزادسازی سریع دارو و افزایش عوارض جانبی گردد. همچنین برای دستیابی به بیشترین تأثیر، باید دارو بهطور منظم و در زمان معینی از روز مصرف شود.
قرص تری هگزیفنیدیل یکی از داروهای آنتیکولینرژیک است که برای کاهش علائم پارکینسون و درمان حرکات غیر ارادی ناشی از برخی داروهای روان پزشکی مانند ضد جنونها تجویز میشود. این دارو با مهار استیل کولین، که یکی از مواد طبیعی موجود در بدن است، به کاهش سفتی عضلات، تعریق و ترشح بیش از حد بزاق کمک کرده و توانایی حرکتی بیماران مبتلا به پارکینسون را بهبود میبخشد. علاوه بر این، تری هگزیفنیدیل میتواند اسپاسمهای عضلانی شدید در نواحی پشت، گردن و چشمها را که گاهی به عنوان عوارض جانبی داروهای ضد روان پریشی بروز میکنند، کاهش دهد.
از نظر فارماکولوژیک، تری هگزیفنیدیل با مهار سیستم عصبی پاراسمپاتیک اثر آرامبخشی بر عضلات صاف بدن دارد. این دارو نیمه عمری حدود ۳۳ ساعت دارد و اثر آن در درمان پارکینسون و کاهش علائم این بیماری تقریبا یک ساعت پس از مصرف آغاز میشود، به طوری که اوج اثراتش پس از ۱ تا ۳ ساعت مشاهده میشود. مقدار مصرف آن معمولا به وضعیت پزشکی، سن و پاسخ بیمار به درمان بستگی دارد و پزشک ممکن است دوز دارو را با مقدار کم شروع کرده و بهتدریج افزایش دهد.
قرص بروموکریپتین یک داروی ارگوت است که برای درمان پارکینسون و کاهش علائم آن مانند لرزش، سفتی، کندی حرکت و بیثباتی بهکار میرود. این دارو به تنهایی یا همراه با سایر داروها مانند لوودوپا استفاده شده و با تقلید اثر دوپامین در مغز، به بهبود توانایی حرکت کمک میکند. بروموکریپتین همچنین در درمان سطوح بالای هورمون پرولاکتین نقش دارد؛ سطح بالای پرولاکتین میتواند مشکلاتی از جمله تولید غیرطبیعی شیر، اختلال در نظم قاعدگی، مشکلات باروری و کاهش میل جنسی را ایجاد کند. این دارو میتواند برای درمان تومورهایی که سطح پرولاکتین را افزایش میدهند، مانند آدنومهای ترشحکننده پرولاکتین، تجویز شود و به کاهش اندازه این تومورها کمک کند.
قرص لوودوپا بهعنوان یکی از داروهای مهم در درمان بیماری پارکینسون و کاهش علائم مرتبط با آن، مانند علائم ناشی از آنسفالیت یا مسمومیت با مونوکسید کربن و منگنز، کاربرد دارد. این دارو در دسته عوامل سیستم عصبی مرکزی قرار دارد و با عبور از سد خونی مغزی، به دوپامین تبدیل میشود؛ دوپامینی که در بیماران پارکینسون به میزان کمتری در مغز وجود دارد.
لوودوپا به دلیل توانایی تبدیل به دوپامین، با کاهش علائم حرکتی ناشی از پارکینسون تأثیر مثبت دارد. مصرف همزمان این دارو با کاربیدوپا، مانع تجزیه لوودوپا قبل از رسیدن به مغز میشود که منجر به کاهش دوز مصرفی و کاهش عوارض جانبی مانند تهوع و استفراغ میگردد. البته جذب لوودوپا میتواند تحت تأثیر رژیمهای غذایی با پروتئین بالا قرار گیرد، زیرا با اسیدهای آمینه خاصی در روده برای جذب رقابت میکند.
بسیاری از افراد تصور میکنند در صورتی ابتلا به بیماری پارکینسون رعایت رژیم غذایی اهمیتی ندارد. برخلاف این تصور برخی از مواد غذایی وجود دارد که به دلیل ترکیبات خود میتوانند برای این بیماران بسیار مضر باشند. در مقابل برخی از مواد غذایی وجود دارد که با گنجاندن آنها در رژیم غذایی خود و مصرف روزانه آنها میتوانید تا حد امکان این بیماری را کنترل کنید و علائم آن را کاهش دهید.
برخی از غذاهای مضر برای پارکینسون شامل غذاهای فرآوری شده، غذاهای لبنی، غذاهای حاوی چربی اشباع و کلسترول و… میشود. در مقابل این مواد غذایی برخی دیگر از غذاها از جمله روغن ماهی و اسیدهای چرب امگا ۳، آنتی اکسیدانها، غذاهای حاوی آهن و برخی ویتامین ها می تواند بسیار برای این افراد مفید باشد.
یکی دیگر از روشهای درمان پارکینسون استفاده از روشهای جراحی است. در این روش پزشک متخصص با استفاده از برخی روشها در جراحی که انجام میدهد به بخشی از سلولهای مغزی که باعث آسیب دیدن سایر نواحی مغز و ایجاد بیماری پارکینسون شده است آسیب میرساند و آن بخش را از بین میبرد. این باعث میشود تا سلول آسیبزا در مغز، آسیب بیشتری به سایر سلولها وارد نکند. این روش درمان پارکینسون معمولا به عنوان اولین روش مورد استفاده قرار نمیگیرد و پزشک متخصص ابتدا سایر روشها را امتحان میکند و در صورت جواب ندادن هیچ کدام از روشها از تحریک عمیق مغز استفاده میکند.
طول درمان پارکینسون به عوامل متعددی مانند شدت بیماری، پاسخ به درمان و نوع روشهای درمانی انتخاب شده بستگی دارد. از آنجایی که پارکینسون یک بیماری مزمن و پیشرونده است، درمان آن معمولا مادامالعمر بوده و هدف اصلی در درمان پارکینسون کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی است. برخی بیماران ممکن است در سالهای ابتدایی پس از تشخیص، با داروها بهبود قابل توجهی را تجربه کنند، اما با گذشت زمان، ممکن است نیاز به تغییر داروها، افزایش دوز یا استفاده از روشهای جراحی و توانبخشی داشته باشند.