ایران این روزها درگیر بحرانی بیسابقه است که کشور را عملاً به تعطیلی کشانده است. کمبود گاز، ناترازی انرژی و آلودگی شدید هوا زندگی مردم را مختل کرده و بسیاری از شهرها را به حالت نیمهتعطیل درآورده است. مدارس و دانشگاهها تعطیل شدهاند، اغلب ادارات تعطیل یا به دورکاری روی آوردهاند و بسیاری از کسبوکارها متوقف یا با محدودیتهای جدی مواجه شدهاند.
ناترازی در تأمین انرژی که نتیجه سالها اهمالکاری و ضعف در برنامهریزی و مدیریت ضعیف منابع است، همراه با سرمای زمستان، دولت را در برابر یک انتخاب سخت قرار داده است. دولت برای جلوگیری از فروپاشی کامل شبکه انرژی، چارهای جز تعطیلی گسترده و اعمال محدودیت در مصرف گاز ندارد. از سوی دیگر، استفاده ناگزیر از مازوت در برخی نیروگاهها به دلیل کمبود گاز، آلودگی هوای کلانشهرها را به سطح خطرناک رسانده است.
این آلودگی نه تنها مشکلات تنفسی و قلبی را درپی داشته، بلکه حتی گزارشهایی از افزایش آمار سقط جنین به دلیل تاثیرات منفی آلودگی بر جنینها منتشر شده است.
در این میان شاهدیم که صداوسیما بدون توجه به افزایش آمار سقط جنین و بحرانهای بهداشتی ناشی از آلودگی هوا، همچنان مشغول پخش گزارشهایی در راستای سیاست افزایش جمعیت و لزوم تشویق خانوادهها به داشتن فرزند بیشتر است. این تضاد میان سیاستهای جمعیتی و بحرانهای بهداشتی،سؤالات جدی در ذهن جامعه ایجاد کرده است.
در چنین شرایطی انتظار میرود صداوسیما به عنوان رسانه ملی، بحرانهای داخلی را در اولویت برنامههای خبری قرار داده و به اطلاعرسانی شفاف و مطالبهگری از مسئولان بپردازد. اما متاسفانه این رسانه به جای پرداختن به مشکلات مردم، این روزها سرگرم پخش گزارشهای مفصلی از آتشسوزی جنگلهای کالیفرنیا در چندین شبکه خود است.
این گزارشها شامل تصاویر هوایی، گفتگو با کارشناسان خارجی و آمار دقیق از هکتارهای سوخته و خسارات وارد شده به خانههای ساحلی آمریکا است. بررسیها نشان میدهد حجم این گزارشها چندین برابر اخبار سفر استانی روزهای گذشته رئیسجمهور به استان محروم سیستان و بلوچستان بوده است، سفری که میتوانست موضوعی کلیدی در پوششهای خبری صدا و سیما در روزهای بحرانی کشور باشد.
این رویکرد عجیب صداوسیما که مسائل خارجی را بر مشکلات داخلی اولویت میدهد، انتقادات گستردهای را برانگیخته است. چرا رسانهای که باید بازتابدهنده مشکلات واقعی کشور باشد، بحرانهای داخلی را نادیده میگیرد و به مسائل خارجی میپردازد؟ آیا این تلاش برای انحراف افکار عمومی است؟
صداوسیما بهجای استفاده از قدرت رسانهای خود در جهت اطلاعرسانی شفاف و کارآمد در این بحرانها، به مسائلی میپردازد که هیچ ارتباط ملموسی با وضعیت و دغدغههای مردم ندارد. اگر صداوسیما واقعا رسانهای برای مردم است، چرا مشکلات کشور را نادیده میگیرد و به مسائل فرعی میپردازد؟ چرا در شرایطی که مردم از بحرانهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی رنج میبرند، این رسانه تلاش نمیکند تا نقشی فعال در حل این مشکلات ایفا کند؟
در شرایط کنونی، زمانی که کشور با بحرانهای چندگانه مواجه است، صداوسیما باید بهعنوان یار دولت و خدمتگزار مردم عمل کند و از طریق پوشش خبری دقیق و بیطرفانه، اعتماد مردم را جلب کند. پنهان کردن مشکلات زیر سایه گزارشهای خارجی و عدم توجه به مسائل داخلی، نهتنها به حل مشکلات کمک نمیکند بلکه باعث تضعیف اعتماد عمومی به رسانه ملی و مسئولان کشور خواهد شد.
کارشناس روزنامه
عبدالرضا خزایی