بازار خودروی کشور این روزها در یک آرامش نسبی بهسر میبرد، بااینحال بعید است که این آرامش رنگوبوی تداوم داشته باشد. با نزدیکشدن به زمستان 1402 و سه ماه انتهایی سال، انتظار افزایش قیمت خودرو وجود دارد. «مسیح فرزانه»، کارشناس و تحلیلگر صنعت و بازار خودرو، در گفتوگو با خبرگزاری اقتصاد 24، کمبود ارز را بزرگترین دلیل کمبود عرضه خودرو و البته افزایش قیمت آن میداند.
به گزارش اخبار جدید به نقل از دیجیاتو, دولت در ابتدای سال 1402، وعده واردات 200 هزار دستگاه خودرو به کشور را داده بود. بااینحال براساس آمار گمرک و همچنین تعداد خودروهای عرضهشده در سامانه یکپارچه، چنین وعدهای محقق نشده است. آمار واردات خودرو به کشور همچنان کمتر از پنج هزار دستگاه است و تاکنون کمتر از 2000 دستگاه خودرو وارداتی به مشتریان تحویل داده شدهاند. مشکل تأمین ارز بزرگترین مانع برای واردات خودرو است. این مشکل بهطور همزمان تولیدکنندگان و مونتاژکاران را نیز تهدید میکند و باعث شده است تا تولید و عرضه خودرو نیز کاهش یابد. بدیهی است کاهش عرضه در بازار همواره افزایش قیمت را بههمراه خواهد داشت.
به گفته مسیح فرزانه، کاهش قیمت ایجادشده در بازار خودرو ناشی از رکود است. این رکود از ابتدای سال بر تمامی بازارها حاکم شده و بازار خودرو نیز از آن در امان نمانده است. مصرفکنندگان قدرت خرید خود را از دست دادهاند و تقاضایی در بازار وجود ندارد.
مصرفکنندگان و مشتریان عادت دارند تا در ماههای پایانی سال، بازار تبوتاب بیشتری به خودش بگیرد که این تبوتاب تحت عنوان بازار شب عید معروف شده است. این رویه در بازار خودرو نیز مشاهده میشود؛ جایی که مشتریان تصمیم میگیرند خودروهای جدید خریداری کنند و تعطیلات نوروز را با اتومبیلی جدید سپری نمایند. در سال 1401، شب عید بازار خودرو منجر به فوران قیمتها در سال جدید شد.
بااینحال، شرایط شب عید سال 1402 متفاوت است. در ماههای پایانی سال 1402 همچنان شاهد رکود در بازار خودرو خواهیم بود. این رکود با افزایش قیمت خودرو در بازار همراه میشود. پس از آغاز سال 1403 نیز تولیدکنندگان خواهان افزایش بهای محصولات خود میشوند، چرا که هزینههای تولید خودرو و عوارض قانونی بهصورت سالانه افزایش مییابد. بنابراین رکود تورمی یا رکود همراه با افزایش قیمت خودرو تا بهار 1403 ادامه خواهد یافت. درصورتیکه خریداران برای خرید خودرو در سال آینده مراجعه کنند، ممکن است بار دیگر شاهد یک انفجار در بازار خودرو باشیم.
همانند همیشه، جرقه افزایش قیمت در بازار خودرو از سمت اتومبیلهای وارداتی آغاز شده است. پس از آنکه مشتریان و فعالان بازار از واردات خودرو و تأثیرات مثبت آن ناامید شدند، قیمت خودروهای وارداتی در بازار با افزایش مواجه شد. به سبک دورههای گذشته، تورم موتور پیشران قیمت در بازار خودرو است. اگر طی همین دوره افزایش بهای ارز رخ دهد، این رویه تشدید خواهد شد. افزایش قیمت خودروهای خارجی در بازار سایر بخشها را نیز همراه خودش به بالا میکشد.
به گفته مسیح فرزانه، مانور وزارت صمت روی واردات خودروهای برقی نیز بیفایده خواهد بود. وی میگوید: «مسائل بسیار مهمی وجود دارد: ایستگاه شارژ، تأمین برق و خدمات پس از فروش خودروهای برقی. من واقعاً این مانوری را که روی واردات خودروهای برقی داده میشود، با توجه به عدم وجود زیرساختهای آن، درک نمیکنم.»