«پوکی استخوان» یا مرگ خاموش

«پوکی استخوان» (استئوپروز) به کاهش تدریجی توده و استحکام استخوان‌ها منجر می‌شود و به همین دلیل به آن «مرگ خاموش» می‌گویند. با افزایش سن، این بیماری بویژه در زنان و بخصوص بعد از یائسگی، بیشتر نمایان می‌شود و آگاهی‌رسانی و تغییر سبک زندگی می‌تواند نقش مهمی در کاهش ابتلا به آن داشته باشد.

کارشناس «استئوپروز» (پوکی استخوان) مرکز بهداشت استان اصفهان، افزایش سن، جنسیت، سابقه خانوادگی و مصرف داروهای خاصی نظیر «کورتون» و «دگزامتازون» را از عوامل تاثیرگذار در پوکی استخوان دانست و گفت: نداشتن تحرک، کمبود کلسیم و ویتامین دی(D)، تغذیه، مصرف دخانیات و مشروبات الکلی نیز از عواملی تغییر پذیری هستند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.

محسن اکبری روز دوشنبه افزود: از هر سه زن، یک نفر و از هر پنج مرد یک مرد به پوکی استخوان مبتلا می‌شود.

وی تأکید کرد: شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان معمولاً ناشی از حوادث ساده است مثلاً سقوط از ارتفاع کم یا پیچیدگی‌های ساده ممکن است به شکستگی‌های جدی منجر شود و این عوارض بویژه در سنین بالا و در میان زنان سالمند شایع‌تر است.

وی برای پیشگیری از پوکی استخوان راهکارهایی مثل تغذیه سالم، مصرف لبنیات و فعالیت‌های بدنی منظم را توصیه کرد و گفت: توجه به این موارد می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد.

وی همچنین با اشاره به کاهش فعالیت بدنی کودکان در عصر دیجیتال افزود: کودکان نسبت به گذشته تحرک پایینی دارند و این خطرناک است و در آینده با نسلی که پوکی استخوان دارند، مواجه می‌شویم؛ زیرا علاوه بر بی‌تحرکی، این نسل خوراکی‌هایی با ارزش غذایی پایین که بیشتر به دفع کلسیم کمک می‌کند، مصرف می‌کنند و این موضوع می‌تواند عواقب خطرناکی برای نسل‌های آینده داشته باشد.

اکبری درباره چالش‌های اطلاع‌رسانی و آموزش برای پیشگیری از این بیماری گفت: بی‌توجهی به تغذیه سالم و ترویج فست‌فودها در رسانه‌ها می‌تواند عادات غذایی نادرستی را در کودکان و نوجوانان ترویج کند.

وی یکی از تاثیرات پوکی استخوان را کاهش قد اعلام کرد و گفت: در شهرهای بزرگ، کم تحرکی افزایش یافته و استفاده از خودرو شخصی هم کیفیت سلامت زندگی شهرنشینی را پایین آورده است و کاهش فعالیت‌های بدنی در روزهای آلودگی هوا نیز بطور غیرمستقیم بر پوکی استخوان تاثیرگذار است.

کارشناس استئوپروز(پوکی استخوان) مرکز بهداشت استان اصفهان، همچنین بر اهمیت آموزش حضوری در مدارس و استفاده از فضای مجازی برای افزایش آگاهی جامعه تأکید کرد و گفت: اصفهان جزو استان‌های است که درصد سالمندی بالایی دارد و رشد جمعیت سالمندی در آن افزایش پیدا کرده است پس رشد پوکی استخوان در این دیار هم رو به بالاست.

اکبری گفت: آموزش و اطلاع رسانی برای اصلاح عادت‌های بد و توجه به سبک زندگی سالم ضروریست، چرا که پوکی استخوان یک بیماری خاموش و بدون علائم است و تا فرد دچار شکستگی نشود، متوجه آن نمی‌شود.

در یک طرح پژوهشی که توسط پژوهشگران حوزه بهداشت و سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد، از دیابت و مصرف کورتون بعنوان عوامل خطر شایع کاهش تراکم استخوان نام برده شده است.

این طرح که توسط بهرام پاکزاد با همکاری گلاره پارسایی و جلال کریمی و تحت عنوان «بررسی الگوی فراوانی عوامل خطر کاهش تراکم استخوان در زنان یائسه» در مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان الزهرا اصفهان طی سال های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ انجام شده است، پوکی استخوان را بعنوان یک بیماری اسکلتی سیستمیک بررسی کرده‌اند.

در این پژوهش ۳۸۴ نفر از بین زنان یائسه مراجعه‌کننده به مرکز سنجش تراکم استخوان بیمارستان الزهرا اصفهان انتخاب و اطلاعات بیماران از پرونده آنان استخراج شده است

نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش سن، بیماری دیابت، مصرف کورتون، بیماری اتوایمیون(بیماری خودایمنی) و سابقه قبلی شکستگی استخوان ران شانس استئوپنی(کاهش تراکم استخوان) و پوکی استخوان در زنان یائسه را بشدت افزایش می‌دهد. از بین عوامل خطر شناخته شده‌ در بین زنان یائسه مورد مطالعه؛ بیماری دیابت دارای بیشترین شیوع و پس از آن مصرف کورتون قرار دارد.

به گزارش ایرنا، هفته «پوکی استخوان»(استئوپروز) با هدف ارتقای دانش عمومی و آشنایی آحاد جامعه با روش‌های پیشگیری از پوکی استخوان و تقویت، توجه و مراقبت از بیماران، امسال با شعار «هر قدم یک گام به سوی استخوان‌های قوی‌تر» از ۲۸ مهر آغاز شده است.

کارشناسان معتقدند که پوکی استخوان یک بیماری خاموش است و نیاز به توجه و آگاهی بیشتر دارد. با افزایش آگاهی در مورد عوامل خطر و اهمیت پیشگیری، می‌توان به کاهش شیوع این بیماری کمک کرد. آنها اصلاح عادات بد غذایی و تشویق به فعالیت‌های بدنی را از جمله اقداماتی می‌دانند که می‌تواند تأثیر بسزایی در سلامت استخوان‌ها داشته باشد.