امروز روابط ایران و امارات متحده عربی نه¬تنها خوب، بلکه بسیار نزدیک است اما روابط این دو کشور همواره موضوعی پیچیده و چندوجهی بوده که اغلب تحت تأثیر عوامل تاریخی، اقتصادی، سیاسی و حتی جغرافیایی قرار دارد. روابط کشور ما با همسابه نزدیک و البته ثروتمندمان، در طول سالها افت و خیزهای زیادی را تجربه کرده و علاوه بر دوره¬های تنش سیاسی، شاهد همکاریهای نزدیک نیز بوده است.
مثبت بودن روابط دو کشور باعث شده تا خیلی از افراد به فکر سرمایهگذاری در بخش املاک شهرهای امارات، به ویژه دبی داشته باشند. با توجه به نمودارهای رشد اقتصادی این کشور، چنین تصمیمی می¬تواند بسیار صحیح و منطقی باشد. اگر شما هم قصد خرید ملک در امارات را دارید، بهتر است از طریق سایت¬های معتبری همچونdxbestate.net شرایط سرمایهگذاری را کامل بسنجید.
تاریخ روابط ایران و امارات به پیش از تأسیس رسمی کشور امارات متحده عربی در سال ۱۹۷۱ میلادی بازمیگردد. قبل از این تاریخ، مناطق جنوبی خلیج فارس تحتالحمایه دولت بریتانیا بودند و روابط حاکمان ایران با شیخنشینهای مختلف این منطقه، به ویژه در شهر دوبی، به دلیل ارتباطات تجاری و دریایی، همیشه نزدیک بود.
پس از استقلال امارات و تشکیل یک کشور رسمی، روابط ایران با این کشور در زمینههای مختلف، از جمله تجارت، تقویت شد. بسیاری از ایرانیان در دهههای گذشته به امارات مهاجرت کردند و جامعهای بزرگ از ایرانیان ساکن دوبی و سایر شهرهای امارات شکل گرفت.
با این وجود ایران و امارات متحده عربی همچنان بر سر مالکیت جزایر سهگانه خلیج فارس (تنب کوچک، تنب بزرگ، ابوموسی) با یکدیگر مناقشه دارند و هنوز هم توافق دو جانبهای سر این موضوع صورت نگرفته است. در سال 1971 که اتفاقاً سال تأسیس کشور رسمی امارات نیز هست، ایران کنترل این جزایر را به دست گرفت اما دولت امارات آنها را جزایر اشغالی میداند.
برخلاف تصور خیلی از افراد، روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران با کشور امارات از سال 2022 به صورت کامل احیا شده و این دو کشور هنوز هم ارتباطات مثبت و سازندهای با یکدیگر دارند. امروزه امارات از جمله کشورهایی است که به سادگی به شهروندان ایرانی، ویزای ورود میدهد.
با این وجود، در چند سال گذشته کسی انتظار چنین روابط مثبتی را نداشت. همه چیز میان این دو کشور، از سال 2016 به شرایط بحرانی تبدیل شد. در این سال، دولت امارات با عربستان سعودی اعلام همبستگی کرد و در جنگ یمن هم طرف متحد خود را گرفت. در ژانویه این سال، پس از بسته شدن سفارت عربستان در ایران و اعدام یک روحانی شیعه در این کشور، امارات روابط خود را با تهران به شکل محسوسی کاهش داد.
با این وجود، در ماه ژانویه سال 2022 و پس از حملههای موشکی حوثیهای یمن به امارات متحده عربی، حاکمان این کشور تجدید نظر جدی در خصوص روابط سیاسی خود با همسایگان قدرتمند خود کردند و مذاکراتی جهت توسعه روابط با ایران آغاز کردند.
طی این مذاکرات، امارات متعهد شد که از منافع نظامی ایران در منطقه حمایت کند و اجازه هیچگونه حمله نظامی به ایران، از خاک کشورش را ندهد. این همبستگی تا جایی پیشرفت که در سال جاری میلادی، امارات اجازه عملیات نیروهای نظامی آمریکایی علیه نیروهای همبسته با ایران از خاک خودش را صادر نکرد و همچنین حمله اسرائیل به سفارت ایران در دمشق را نیز محکوم کرد.
امارات متحده عربی در سالهای اخیر نفع سیاسی، اجتماعی و امنیتی خودش را در دوستی با ایران میداند و از این طرف، به یکی از مهمترین اهداف برنامه سیاسی خارجی “اول همسایگان” ایران نیز تبدیل شده است.
روابط کنونی تهران و ابوظبی مثبت و مهمتر از آن، با ثبات ارزیابی میشود و هر دو کشور در تلاش برای تنشزدایی و بهبود روابط با یکدیگر هستند، هرچند انگیزه آنها از این سیاست دوستی شاید با هم یکسان نباشد.
واقعیت این است که با وجود روابط دوستانه و تنشزدایی دو طرفه، همچنان موضوعات حل نشدهای بین این دو کشور وجود دارد که احتمال بروز تنشهای جدید و حتی درگیری را نیز زیاد میکند. به عنوان مثال، مناقشه مالکیت جزایر سهگانه هنوز پابرجاست و سوگیریهای دوجانبه امارات بین ایران و عربستان، گاه و بیگاه تضاد منافع آشکاری را رقم میزند.
با این وجود، دولت امارات کلید بسیاری از مشکلات امروز خود و راهحل خروج از جنگ پرهزینه یمن را در بهبود روابط با ایران میداند و در این راستا گامهای عملی بسیار خوبی نیز برداشته است. البته یکی از انگیزههای این دوستی، هراس مقامات اماراتی از تهدید دولت ایران و سپاه جمهوری اسلامی، در مقابل متحدان اسرائیل است که قبلاً گفته بود تمامی آنها را اهدافی مشروع خواهد دانست.
امارات که اصولاً شرایط قرار گرفتن در دو جبهه جنگی را ندارد، روابط مستقیم خود با اسرائیل را کاهش داد و بیشتر سمت همسایه نزدیکتر و قدرتمند خود، یعنی ایران متمایل شد.
این مسائل سیاسی باعث شده تا ارتباط اقتصادی بین ایران و امارات دوباره مانند گذشته رونق زیادی پیدا کند و مسیرهای تجاری بازتر از گذشته باشند. با تکیه بر همین روابط سازنده، بسیاری از سرمایهگذاران ایرانی، شهرهای امارات را به عنوان مقاصد تجاری خود انتخاب کردهاند و خیلی از نیروهای کار متخصص نیز به جای اروپا و امریکا، مشتاق فعالیت در بازار این کشور حوزه خلیج فارس هستند.
روابط ایران و امارات متحده عربی هیچوقت چندان تیره و تار نبوده و در حدی از ثبات قرار داشتهاند. گرچه وجود تنش بین این دو کشور بیسابقه نیست اما امروز روابط ایران و امارات بهتر از هر زمان دیگری بوده و علاوه بر شاخصههای مثبت، نشان از ثبات نیز دارد.