بازار ارز بازاری است که در آن پول ملی کشورها با یکدیگر تبادل می‌شود. نرخ تبدیل معیاری است که بر پایه آن پول رایج کشورها با یکدیگر مبادله می‌شود. وجود بازار ارز و اطلاعاتی که در آنجا جریان می‌یابد امکان انجام مبادلات بازرگانی و مالی را در نقاط مختلف جهان با استفاده از پول‌های متفاوت فراهم می‌سازد. همچنین یکی از ریسک‌های اصلی تجارت خارجی ریسک مربوط به تغییرات نرخ ارز می‌باشد.
اکثر کشورهای جهان ارز یا واحدپول ویژه خود را تعریف کرده‌اند، برخی از کشورها نیز از واحدهای پولی مهم دنیا برای دادوستدهای داخلی خود بهر می‌گیرند، در حال حاضر به غیر از ایالات متحده آمریکا، 27 کشور دیگر نیز دلار آمریکا را به عنوان واحد پول خود انتخاب کرده‌اند. از جمله این کشورها می‌توان به زیمبابوه، پرتوریکو، جامائیکا و… اشاره کرد. در مبادلات اقتصادی بین‌المللی از ارزهای مهمی چون دلار یا یورو استفاده می‌شود. در ایران ارز به مفهوم واحد پول سایر کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهمترین و پرکاربردترین ارزها در بازار ایران دلار آمریکا، یورو، یوآن چین، درهم امارات و لیر ترکیه است. این ارزها بخش عمده داده و ستد بازار ارز ایران را به خود اختصاص داده‌اند.
نرخ ارز
نرخ ارز قیمتی است که ارزش برابری دو واحد پولی را با یکدیگر مشخص می‌کند و مهمترین کانال ارتباطی اقتصاد داخلی و اقتصاد خارجی است زیرا در تجارت جهانی با توجه به رقابت شدید تولیدکنندگان برای دستیابی به بازارهای جدید، قیمت نهایی کالاها و خدمات ارائه شده یک عامل بسیار مهم در افزایش یا کاهش صادرات و واردات یک کشور است و به تبع آن بر مقدار تولیدات داخلی تاثیرگذار است. چون تغییرات نرخ برابری ارزها تغییرات قیمت نهایی کالاها و خدمات عرضه شده در بازار را به دنبال خواهد داشت، نوسانات ارزی نه تنها برای تولیدکنندگان بلکه برای مصرف‌کنندگان نیز مهم است. برای مثال تغییر ارزش یورو در مقابل دلار، اقتصاد اروپا و امریکا را از جهات مختلف تحت تاثیر قرار می‌دهد. افزایش ارزش یورو در مقابل دلار برای اکثر اروپایی‌ها اتفاقی مثبت است چرا که قدرت خرید مصرف‌کنندگان و واردکنندگان اروپایی افزایش می‌یابد. ولی افزایش ارزش یورو برای صادرکنندگان اروپایی در حوزه یورو مطلوب نیست چرا که قیمت تولیدات اروپایی برای مصرف‌کنندگان خارجی افزایش پیدا می‌کند و سبب کاهش قدرت رقابتی شرکت‌های اروپایی در مقابل شرکت‌های خارجی به خصوص شرکت‌های امریکایی می‌شود.
از نظر اقتصادی، تمایز نرخ اسمی و نرخ حقیقی ارز مهم است. نرخ ارز اسمی نرخ ارز جاری را نشان می‌دهد و در بازار ارز برای معاملات ارزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نرخ حقیقی ارز نرخی است که با توجه به سطح قیمت‌ها در داخل و خارج از کشور به دست می‌آید. نرخ حقیقی ارز نشان دهنده قیمت نسبی کالا و خدمات تولید شده در داخل کشور در مقایسه با قیمت نسبی کالا و خدمات تولید شده در خارج از کشور است.
